Wat was de Kristallnacht?
In deze donkere dagen klinkt Kristallnacht misschien feeëriek en sprookjesachtig maar de Kristallnacht, ook wel Nacht van het gebroken glas genoemd, was een zeer grimmige gebeurtenis. In de nacht van 9 op 10 november1938 werden in heel Duitsland door de nazi's acties georganiseerd gericht tegen de Joodse bevolking. Die bewuste nacht werden Joden en hun bezittingen aangevallen. Meer dan duizend synagogen werden in brand gestoken en tevens 7500 winkels en bedrijven van Joden werden vernield. Ook Joodse huizen, scholen, begraafplaatsen en ziekenhuizen moesten het ontgelden. Het werd de brandweer verboden om de branden te blussen. Het werd die nacht in een klap duidelijk dat de Nazi's heel ver wilde gaan met de onderdrukking en vernietiging van de Joodse bevolking.
In deze podcast komen achtereenvolgens aan het woord; Maarten Poorter (stadsdeel voorzitter), Fie Zwakke (ooggetuige) en
Frans Smid (bewoner uit Oost), Jessica Jensen (directeur havo De Hof) en Cissy Merison (directeur De Kraal)
Robert Duizend (machinist NS) beschreef wat zijn ouders en familie hebben doorgemaakt. Alleen zijn vader overleefde de Holocaust.
Elk jaar wordt er stil gestaan wat er toen gebeurd is. Ook goed om je af te vragen of zo iets in de huidige tijd opnieuw kan plaatsvinden? Immers ook nu wordt er door sommige mensen haat gezaaid en bevolkingsgroepen tegen elkaar uitgespeeld.
Omdat de gemeente Amsterdam alle Joodse bewoners in kaart had gebracht was het makkelijk voor de Duitsers om de Joodse Amsterdammers op te sporen....De kaart hiernaast geeft precies aan in welke straten van Amsterdam de Joden woonden. Een relatief groot deel dus in Amsterdam-Oost!
Voor 1940 woonden tachtigduizend joden in Amsterdam, 60.000 van hen werden in vijf jaar tijd vermoord door de nazi’s
Wat gebeurde er op het Muiderpoortstation?
In het door Duitsland bezette Nederland moesten op 25 mei 1943 moesten op last van de Duitsers 7.000 Amsterdamse joden zich op de Polderweg melden voor deportatie naar Westerbork. Tot grote ergernis van de Duitsers verschijnen er slechts 500. De volgende dag wordt de Joodse wijk in het centrum van Amsterdam afgezet. De nazi’s doorzoeken alle huizen, op zoek naar Joodse bewoners die nog niet op transport zijn.
De Nederlandse Spoorwegen hebben met de spoorweg-staking in 1944 waarbij NS-medewerkers het spoor platlegden, de Duitse aanvoer van munitie weten te blokkeren. Hiermee verkreeg de NS een verzetsimago.
De "verzets"medaille heeft echter twee kanten. De NS had in 1940 een loyaliteitsverklaring met de Duitsers getekend waardoor de treinen konden blijven rijden. Ook voor Joden-transporten en de NS verdiende zo 2,5 miljoen euro aan het vervoer van 100.000 Joden.
Vijfhonderd Joden geven op 25 mei 1943 gevolg aan de Duitse oproep en melden zich aan voor vertrek naar kamp Westerbork. Urenlang wachten zij op de speciale trein die hen vanaf Station Muiderpoort naar Westerbork zal vervoeren.
Tussen 3 oktober 1942 en 26 mei 1944 zijn ruim 11.000 joden naar het doorgangskamp Westerbork weggevoerd. De meesten zijn vermoord in de vernietigingskampen in midden-Europa. Het waren niet alleen Joden waar de Duitsers het op voorzien hadden. Ook minderheden als Roma's (zigeuners) en homosexuelen werden vervolgd.
MUIDERPOORTSTATION:
TOCHT ER DOOR HUN SCHIMMEN
NOG EEN STROOM VAN LANG,
LANG VERGETEN NAMEN,
LANG VERGETEN OGEN?
ZULLEN WIJ NOG WETEN
DAT WIJ ONS VERGETEN
ZIJN VERGETEN?
VIKTOR E. VAN VRIESLAND
Deze bank vormt samen met de gedenkplaat in het plantsoen het monument voor de gedeporteerde Joden bij het Muiderpoortstation
Deze bijeenkomst wordt jaarlijks georganiseerd door werkgroep Kristallnacht-herdenking, een bewonersinitiatief uit de Dapperbuurt. Kontaktpersoon: Vera Kappers.